eletrical

१)ईलेक्ट्रीकल्चे काम करताना घ्यावी जाणारी सेफ्टी .

 

 1)हातात रबरी हंड्ग्लोज असवेत .

 2)पाया मंध्ये रबराचे बूट असावेत .

 3)उंच ठिकाणी ज्या वेळी काम करत त्या ठिकाणी लाकडी शिडीचा वाफार करावा .

4)ज्या वेळी आपण लाईट चेक करतो त्या वेळी सेफ आहे क नाही ते चेक करावे .

5)  जी पक्कड वाफ्रतो तिची ग्रीप नित आहे कि नाही टी चेक करावी .

6)सर्वात आधी काम करतांनी मेन स्विच बंद करावा व तिथे कोणाला तरी उभे करावे 

7)लोड नुसार स्विच निवडावा .

8)जे काम करतो ती जागा स्वच्छ करावी .

9)ज्या ठिकाणी काम करतो त्या ठिकाणी पाण्याचा  संपर्क नसवा .

10)काम करतो त्या वेळी सर्व साधने सोबत घेवून जावीत .

 २) साहित्य साधनांची ओळख 

1)हातोडी :- हातोडीचा  वापर स्वीच बोर्ड मध्ये खिळे बसवण्यासाठी व पट्टी फिटिंग करताना होतो .                                                        

2)  स्क्रूडायवर :- ज्या वेळेला आपण बोर्ड लावतो किंवा केसिंग केपिंग मध्ये  वापर होतो .

    

 3)ड्रील मशीन :-  ड्रील मशीनचा वापर होल पाडण्यासाठी होतो .व  याला सर्व ड्रिल बिट वेगळे असतात . म्हणजे प्लायवुड व कॉंक्रिट चे बिट वेगळे असते . 

                

4) एक्सा ब्लेड :- याचा उपयाेग आपण पट्टी कापण्यासाठी होतो .वायर बोर्ड मध्ये टाकण्यासाठी बोर्ड कापावा लागतो .                                               

 5) कटर :- कटर चा उपयोग वायर सोलण्यासाठी केला जातो .

              

 6)  स्पॅनर सेट :- स्पॅनर मुळे आपण मोटर खोलू शकतो . सर्व प्रकारचे स्पॅनर असतात . 

.                                                                                  

 7) सोल्ड्रिंग गन :- सोल्ड्रिंग गन मुळे आपण सर्किट ला सोल्ड्रिंग करू शकतो व डी सोल्ड्रिंग करू शकतो                                              

8)टेस्टर :- टेस्टर चा उपयोग आपण करंट चेक करण्या साठी होतो . जेव्हा आपण वायरिंग काम करतो तर त्याच्या आधी  करंट चेक करतो .

                       3) इलेक्ट्रिकल    सिमबाल  

   इलेक्ट्रिकल सिम्बोल  :- याचा वापर आपन  इलेक्ट्रिकल ड्रायग्राम  सठि  वापरतात .

   4 )वायर चे प्रकार 

उद्देश :- वायर प्रकार अभ्यासाने.

साहित्य:- सर्व प्रकार चा वायर (उदा). 1)सिंगल कोर वायर (२) टू कोर वायर (३) थ्री कोर वायर (४) फोर कोर वायर (५)मल्टीस्त्रंड वायर..

1)सिंगल कोर वायर :- हि अॅल्युमिनियम पासून बनवलेले असते . ह्या वायर चा वापर फेज , नुट्ल, अर्थिंग , विदुयत प्रवाह वाहून नेह्ण्यासाठी केला जातो.

२) टू कोर वायर :- हि वायर फेज व नुत्रल  विदुयत प्रवाह वाहून नेह्ण्यासाठी केला जातो. हि वायर अॅल्युमिनियम व मल्टीस्त्रंड सुद्धा असते

३)  थ्री कोर वायर :- हि वायर आपल्या मशीन साठी अर्थिंग हवी असेल तर थ्री कोर वायर चा वापर करतात.  हि वायर फेज व नुत्रल व अर्थिंग हे  विदुयत प्रवाह वाहून नेह्ण्यासाठी केला जातो. 

४) फोर कोर वायर :- हि वायर आपण फेज साठी २ नुत्रल२ किवा तीन फेज एक नुत्रल अशी कशीही वापरू शकतो

५)मल्टीस्त्रंड वायर:- हि वायर लवचिक असते हि वायर तांबे या धातूपासून बनलेली असते हि वायर जास्त घरातील वायरिंगला वापरतात 

 5) जॉइटचे प्रकार . 

   

१)सिम्पल जॉईट :-

                         हा जॉईट घरातल्या वायरिंग करताना ज्यास्त वापरला जातो .

२ )मॅरीड  जॉइट :-

                         हा जॉइट पोलवरच्या लाईनला                                      वापरला जातो .

३)युनियन जॉइट :-

                            हा जॉइट ३ फेज मोटारच्या सप्लाय                             वा पाण्यातील मोटार यांना मारला                                जातो .

४ ) ब्रिटानिया जॉइट :-

                              हा जॉइट HT लाईनला ज्यास्त                                    मारला जातो .

५) टी जॉइट :-

                     आपल्याला चालू सप्लाय मधून जर                            कनेक्शन पाहिजे असेल त्या वेळी जॉईट                        मारला जातो .   

  

6)इलेकट्रीकल बेसिक

 इलेक्ट्रिक बेसिक  आपन लोड ,शार्ट सर्किट , ओपन सर्किट ,    क्लोज  सर्किट , इत्यादि

१}  लोड  :- लोड म्हणजे आपन जे काही उपकरण लाइट वर चालवतो त्याला लोड म्हणतात

२}  ट्रिप  :- जर वायर कुठे  शोर्ट सर्किट झाली किवा त्यामुळे ( MCB ) ट्रिप होतो

३}   शोर्ट सर्किट :- शोर्ट सर्किट म्हणजे वायर च्या कोणताहि भागाला लोड नसतो तेह्वा करन्ट खुप जोराण वाहतो  यामुळे इशूलेशन वितळते  याला   शोर्ट सर्किट म्हणतात

४} ओपन  सर्किट :- जेह्वा कोणतेही सर्किट पूर्ण होत नाही त्याला ओपन  सर्किट म्हणतात

५} क्लोज सर्किट  :- जेह्वा कोणतेही सर्किट पूर्ण होते  त्याला क्लोज सर्किट   म्हणतात

६} ट्रासफार्मर  :-या मधि दोन  ट्रासफार्मर  चे दोन प्रकार असतात

                           ते खालील प्रमाणे :-

                                                   १) स्टेप डाउन

                                                   २) स्टेप अप

      १) स्टेप डाउन :- २३०V चे  ५ V रूपांतर करणे

      २) स्टेप अप  :- ५ V चे  २३०V रूपांतर करणे

7) इलेकट्रीकल  सर्किट 

सर्किटचे प्रकार :- १) सिम्पल  सर्किट 
                           २) सिरीज सर्किट 
                           ३) पॅरलल  सर्किट 

उद्देश               :- सर्किट चे प्रकार अभ्य्साने  

साहित्य             :- बल्ब , स्वीच, वायर  , होल्डर  , प्लग 

साधने               :- टेस्टर  , पक्कड , हाथोडी , ड्रिल मशीन . 

१)  सिम्पल  सर्किट :- या सर्किट मध्ये आपण एक बटना वरती एक ट्यूब /बल्ब लावू शकतो . या मध्ये फेस , न्यूट्रल दिल्यावर बल्ब लागतो . या मध्ये दोन टर्मिनल असतात . 

२) सिरीज सर्किट :-  या सर्किट मध्ये करंट सारखाच राहतो व वोल्टेज डिव्हाइड होतो . वोल्टेज डिव्हाइड  झाल्यामुळे ज्या  बल्ब चा राजिस्टत कमी असतो तो बल्ब लवकर पेटतो . सामान व्होल्टचे  जर बल्ब असतील तर ते एकसारखे पेटतात . कारण त्याचा राजिस्टांत सामान असतो . 

 ३) पॅरलल  सर्किट :- या सर्किट मध्ये करंट डिव्हाइड होतो व वोल्टाज समान  राहते . पॅरलल  सर्किट हे जास्तीत जास्त घरामधल्या वायरिंगला वापरतात . पॅरलल  मधून आपल्याला पाहिजे तिथे सप्लाय घेऊन जाऊ शकतो हा सप्लाय आपण तसाच दुसऱ्या घरात नेऊ शकतो .